Boek over van-werk-naar-werk transities
De aandacht voor betere arbeidsmobiliteit met soepeler van-werk-naar-werk overgangen groeit in Nederland. Vergeleken met andere landen is hierop pas vrij laat ingezet: in beleid én op de werkvloer. Hierin kunnen we nog veel leren van andere landen, van wetenschappelijk onderzoek en van de praktijkvoorbeelden in eigen land. Als tekstschrijver schreef ik hierover het boek ‘Goed op weg’, als routeplanner voor betere en veiliger loopbaanpaden tussen banen.
Noodzaak van-werk-naar-werk mogelijkheden
Automatisering, robotisering, langer doorwerken, uitstroom door vergrijzing en reorganisaties, maar tegelijkertijd ook steeds meer structurele tekorten op de arbeidsmarkt. Deze ontwikkelingen beïnvloeden de schommelingen op de arbeidsmarkt en vereisen betere mogelijkheden om veilig te kunnen overstappen tussen banen en sectoren. Ook met flexibeler voorzieningen voor wie tijdelijk even geen werk heeft. De coronacrisis heeft het belang hiervan nog eens extra onderstreept. Dat was voor Tilburg University, werkgeversorganisatie AWVN en brancheorganisatie ABU aanleiding om de inspiratiegids Goed op weg te laten maken met lessen, aanbevelingen en praktijkvoorbeelden.
Vanuit mijn inhoudelijk specialisme op de arbeidsmarkt heb ik als tekstschrijver deze publicatie gemaakt. Compleet met alle interviews en de beschrijving van zeven totaal verschillende praktijkvoorbeelden in onder andere de energiesector, het onderwijs, de luchtvaart, bankensector en de techniek.
In 2015 maakte ik in de Tekstwerkplaats ook al de inspiratiegids Veilig oversteken met tien praktijkvoorbeelden, lessen en aanbevelingen:
Reorganisaties als continu fenomeen
Het stimuleren van betere van-werk-naar-werk (VWNW) overgangen wordt steeds belangrijker omdat reorganisaties en de kans op (tijdelijke) werkloosheid niet langer vooral gebonden zijn aan economische neergang, zoals voorheen. Het wordt steeds meer een continu fenomeen dat vraagt om grotere arbeidsmobiliteit en mogelijkheden om eenvoudiger te kunnen switchen tussen banen en sociale voorzieningen. “De arbeidsmarkt is de afgelopen twintig jaar veel dynamischer geworden en arbeidsverhoudingen en loopbanen zijn veel flexibeler en minder voorspelbaar. Vooral door technologische ontwikkelingen (automatisering en digitalisering), globalisering en geopolitieke verschuivingen waardoor nieuwe businessmodellen ontstaan”, stelt hoogleraar Irmgard Borghouts van Tilburg University. In de inspiratiegids deelt zij haar visie en lessen op basis van wetenschappelijk onderzoek en vanuit het buitenland. Dat was een boeiend interview om te houden!
Transitievergoeding niet voor werkzekerheid
Het Nederlands VWNW-beleid wordt tot nu toe gekenmerkt door fragmentatie en ad hoc maatregelen. Eén vaste infrastructuur – zoals dat in Scandinavische landen bestaat – kan zorgen voor betere stroomlijning. Ook zijn onze voorzieningen nu te complex of te afhankelijk vanuit welke situatie iemand komt. Met grote verschillen tussen bijvoorbeeld mensen met een uitkering (zelfs per gemeente) of per soort arbeidscontract. De praktijk vraagt om meer duidelijkheid, overzicht en uniformiteit voor alle werkenden.
Nederland kent sinds 2015 wel een transitievergoeding, maar die blijkt in de praktijk nog vrijblijvend en wordt meestal niet gebruikt voor VWNW ondersteuning. Als ‘extra inkomen’ draagt het transitiebudget zo meer bij aan inkomenszekerheid dan aan de beoogde werkzekerheid. Het transitiebudget kan krachtiger worden ingezet door het minder vrijblijvend te maken.
Eerste exemplaar
Het eerste exemplaar van de inspiratiegids is 30 november in ontvangst genomen door Kim Putters, voorzitter van de SER (Sociaal Economische Raad).
