Gedichten en kunst gaan heel goed samen. Vooruitlopend op een haiku wedstrijd tijdens de kunstroute Grensloos Kunst Verkennen (GKV) in mei en juni 2024 in Drenthe en Overijssel verzorgde ik mijn haiku workshop. Zo kunnen deelnemers zich optimaal voorbereiden op de haiku wedstrijd.
Wie op het gebied van taal of schrijven creatieve workshops voor een congres, evenement of bedrijven zoekt, kiest vaak voor een workshop dichten. Of nog specifieker: de workshop Haiku Schrijven! Recent verzorgde ik deze bij Wageningen University.
Iedere keer zijn de workshops weer net even anders. Dit keer waren er veel internationale deelnemers. Iedereen schreef in zijn eigen taal en vertaalde het voor de anderen naar het Engels. Ook dat werkte prima!
Als mindfulness workshop is het leren schrijven van haiku’s heel krachtig voor wie verdieping zoekt of focus op het hier en nu. Iedereen kan snel ‘een haiku’ leren schrijven in het Nederlands, maar de verdieping kan vaak veel verder gaan.
Niet voor niets waren de oude haiku masters vaak boeddhistische monniken die eerst jaren van hun leven hebben gewijd aan het bestuderen van de haiku. En toch kun je vandaag al gewoon beginnen met schrijven! In deze blog lees je meer over de gelaagdheid en de workshop die in heel Nederland gegeven wordt.
Is een workshop dichten iets voor jouw evenement of congres? Als moderne dichter en creatieve tekstschrijver verzorg ik regelmatig originele workshops. Vaak kiezen opdrachtgevers dan voor de workshop Haiku Schrijven.
Deze oorspronkelijk Japanse dichtvorm is veelzijdig inzetbaar en zeer geschikt voor een (korte) workshop door het vaste, compacte format. Het is bovendien een leuke en waardevolle schrijfvorm voor bewustwording en om snel nieuwe inzichten, ideeën of (kleine) bijzondere momenten vast te leggen. De workshops zijn geschikt voor kleine groepen, maar de haiku kan ook direct een grote congreszaal in beweging zetten. En het mooiste is: iedereen kan het! Of je nu een beginnend of ervaren schrijven of dichter bent.
De haiku is een kort, niet-rijmend gedicht van drie regels met 17 lettergrepen (5, 7 en weer 5). Haiku’s zijn in de zeventiende eeuw ontstaan in Japan door het wedijveren tussen verschillende grote dichters. Ze waren eigenlijk onderdeel van een uitgebreidere dichtvorm (renga). Mensen schreven vaak samen in groepen aan de verschillende onderdelen. Vooral om hun geest te scherpen en als sociale activiteit. Zo gebruik ik het nu ook weer als workshop voor congressen, evenementen en andere activiteiten.
Insteek, niveau en verdieping
Het niveau van de workshop wordt afgestemd op de deelnemers en het doel van de bijeenkomst. De ene keer is dat ‘de basis’ van het schrijven in 17 lettergrepen. Een andere keer kan het juist gaan over het benutten van iedere lettergreep, de lading van woorden en maximale expressie. Of over het gebruik van klassieke elementen als natuurbeleving, verwondering of de (indirecte) verwijzingen naar de seizoenen.
Of gaan we nóg dieper richting mindfulness of zenboeddhisme? Dan kunnen we bijvoorbeeld dieper in de verwondering duiken of in de ‘onveranderlijkheid in tijdelijke veranderingen’. Ook een klassieke verdieping van de haiku die veel mensen nog niet kennen. Want zo’n kleine haiku kan eigenlijk heel groots en diep zijn. Maar we kunnen ook klein beginnen, gewoon bij de basis.
Onderwerpen
voor haiku’s
Het leuke van haiku’s is dat ze werkelijk over alles kunnen gaan! Grote onderwerpen zoals: het leven, zingeving of nieuwe inzichten. Maar ook over ‘kleinere’ onderwerpen zoals: een schuursponsje, Netflix of een loszittende knoop. Vaak gaat een haiku over een momentopname in het hier en NU. Daardoor sluiten ze goed aan bij actuele thema’s zoals mindfulness, bewust leven of het zen boeddhisme. Maar dat hoeft helemaal niet.
De klassieke Japanse haiku gaat meestal over een (klein)
moment van verwondering, vaak door natuurbeleving. Zoals deze beroemdste klassieke
haiku (vertaald) uit Japan:
Oh, oude vijver, een kikker springt van de kant, geluid van water.
Matsuo Basho (1644 – 1694)
Dit is ook
een fraaie klassieker:
Dikke huisjesslak,
ook jij beklim de Fuji
– maar langzaam, langzaam.
Issa (1763 – 1828)
Meer & moderne voorbeelden van haiku’s
De haiku is nog steeds springlevend en wordt steeds populairder. Er zijn mensen die regelmatig (even) een haiku schrijven om iets vast te leggen of hun geest te scherpen. Ik deed dat een tijdlang dagelijks en schrijf er nog regelmatig een.
Wil je meer weten over de mogelijkheden van een workshop
dichten voor een congres, evenement of andere activiteit? Stuur mij dan
gerust even een e-mail. Dan bekijken we samen de mogelijkheden en wat de beste
en leukste vorm kan zijn.
Bij de ‘Workshop Haiku Schrijven’ gaan deelnemers onder mijn begeleiding zelf aan de slag. Dit kan individueel, in kleine groepen of met z’n allen in een grote volle zaal (al binnen 10 minuten!).